Boyasız Göçük Düzeltme
Otomotiv sektöründe önemli bir yer bulan boyasız göçük düzeltme işlemi ile ilgileneniyorsanız sizler için güzel bir konuyu bu gün anlatmaya çalışacağız. Aracınız da ufak tefek kaporta hataların dan dolayı aracın o bölgesinin boyanarak orjinalliğini yitirmesini istemiyorsanız bu konumuz sizlerin ilgisini çekecektir. İnternette çok araştırmama rağmen bu konu ile ilgili pek bir bilgi bulamadım. Ben de hem sanayiden edindiğim bilgileri ve hem de elimde bulunan dökümanları derleyerek bu konuyu size anlatmaya çalışacağım. Umarım faydası olur. Öncelikle konu içeriğimiz de neler var buna bir bakalım.
- Giriş
- Diyagnoz
- Düzeltme Prensibi
- Hasarlar
- Çubuk ve Aksesuarlar
- Alıştırma
- Araç Üzerinde Göçük Düzeltme
- Sonuç kısımlarından oluşmaktadır.
Şimdi gelelim konuyu anlatmaya. Bu konu içerisinde resimler de kullanacağım için anlayacağınızı umuyorum. Hazırsanız başlayalım.
Boyasız göçük düzeltme ne demektir. Açıklayacak olursak; boyayı bozmadan düzeltme sistemi, el ve göz becerisi gerektiren sisteme diyoruz. Ayrıca bu sistemin gereği gibi yapılabilmesi için çok sayıda alıştırma yapılması ve ilgi duyulması gerektiğini de buradan önemle belirtelim. Yapacağınız iş tam bir sabır işidir. Sabır bu mesleğin en önemli unsurudur. Tabi ki daha sonra ise aşağıda da değineceğimiz gibi el aletleri, bilgi ve tecrübe de katılmalıdır.
Bu işi yapacak kişinin sorumluluklarına bakacak olursak;
1- Yapılacak işlemlere ait modern ekipman sağlanmalıdır.
2- Personelin yeni metotlarla eğitilmesi gerekmektedir.
3- Bu yeni metotların atölyede kullanılması gerekmektedir.
Bunun yanın da sigorta eksperinin de sorumluluklarını atlamamak gerekiyor.
1-Düşük maliyetli tamir metotlarının hesabını iyi yapmalıdır.
2-Farklı yerlerde oluşan hasarların düzeltilme maliyetlerinde farklı hesaplamaları yapabilmelidir.
Örneğin:Motor kaputunda yapılan düzeltme işlemi ile tavanda yapılan düzeltme işleminin işçiliğinin farklı olduğunu hesaba katabilmelidir.
Boyasız göçük düzeltme de sınırlarımızı da bilmemiz gerekiyor. İşi ileri boyuta taşırsak araca zarar verebiliriz. Bu sınırları şu şekilde belirtelim.
1- Düzeltme işlemi yapılacak sacın altına erişilebilmelidir.
2- En fazla 50 mm çapındaki hasarlar düzeltilebilmektedir.
3- Ortalama 0,5 mm ya da özel durumlarda 1 mm’ye kadar derinlikteki saclar düzeltilebilmektedir.
4- Göçükte sivri köşeler bulunmamalıdır.
5- Sentetik boyalı araç saclarına uygulanmamalıdır.
6- Boya çatlamışsa uygulanmamalıdır.
7- Boya altında macun bulunmaktaysa uygulanmamalıdır.
8- Boyası bozulmamış yerlerde uygulanmalıdır.
Düzeltme İşlemine Etki Eden Faktörler
1- Sacın arkasına ulaşılabilme durumu
2- Göçüğün derinliği
3- Göçüğün etkili olduğu alanın genişliği
4- Göçüğün yüzeysel durumu
5- Düzeltme işlemi yapılan sacın büyüklüğü ve araç üzerine sabitlenme yöntemi
6- Düzeltme işlemi yapılacak sacın, araç içi darbe emici barlara olan yakınlığı
7- Göçüğün meydana geldiği alanın eğim ve kıvrım durumu
Göçük Düzeltme Prensibi
Saat Metodu
Büyük göçükler için göçük masajı yöntemi
Çubuk Çeşitleri
Düzeltme Çubukları
Çelik çubuklar ve kollar ile Çubukların renk kodları
Knife-Tool
- Kırmızı saplı
- Keskin kenarlı uçlara sahip
- Küçük, sivri ve derin göçükler
- Özel göçükler için
- Yapılan işe hakimiyet yüksek
- Güç uygulandığında kaynama
- Güç dozunun iyi ayarlanabilmesi
Cutter-Tool
- Siyah saplı
- Ucunun her iki tarafı yassı
- Uç kısmı yuvarlatılmış
- Uzunlamasına göçüklerde
Örn: Motor kaputu, kapı ve çamurluk
- Aşırı güç uygulandığında bükülme tehlikesi
- Uygulama gücünün ayarlanmasında hassasiyet gerekliliği
Ball-Tool
- Yeşil saplı
- Bilye şeklinde uç
- Daha fazla güç uygulamasın dayanıklı
- Küçük hasar ve göçükler için
- Gereğinden fazla yük uygulandığında, sacda şiş oluşturma riski
- İstenilen çalışma noktasından kayma tehlikesi
- Uygulamada daha fazla hassasiyet gerekliliği
Blade-Tool
- Mavi saplı
- Uç kısmının her iki tarafından yassı
- Çok amaçlı kullanıma uygun
- Gereğinden fazla yük uygulandığında şiş oluşturma riski
- Öne ve arkaya doğru kayma riski
Tri-Point-Tool
- Kuvvetli bir yapıya sahip
- Sert ve sağlam yerlerde rahatlıkla kullanılabilir
- Gereğinden fazla güç uygulamasında bükülme riski
Kapı Direkleri ve Dar Alan Düzeltme Çubuğu
- Yassı bir yapıya sahip
- Uç kısmı geniş ve yuvarlatılmış
- Yuvarlatılan kısımları keskinleştirilmiş
- Dar yerler için
- Düzeltme işlemi hafif döndürme hareketleri ile yapılmaktadır.
- Dikkat! Eğilme tehlikesi
Geçme Plastik Uçlar
- Ball Tool ile birlikte kullanılır.
- Direkt olarak görünür bölgeler için
- Göçük masajı yapmak için
- Alüminyum göçüklerin düzeltilmesi için
- Alüminyum ile çalışılırken, çeliğin alüminyuma değmemesi gerekmektedir.
Küçük Göçükler
- Küçük ve hafif derinlikteki hasarlar
- Kullanılması gereken çubuklar: Siyah veya kırmızı
- İtme işlemi doğrudan göçüğün orta noktasından
- Tam olarak göçük merkezine oturtmak gerekmektedir.
Orta Büyüklükteki Göçükler
- Kullanılması gereken çubuklar: Yeşil veya sarı
- Düzeltme işleminde “Saat Metodu” kullanılır.
- Gerektiğinde hafif ısıtma yapmak, yaralı olabilmektedir.
Sivri Göçükler
- Kullanılması gereken çubuklar: Kırmızı veya siyah
- Öncelikle göçük kenarının şekildeki gibi düzeltilmesi gerekmektedir.
- Göçüğün etki alanı çapına göre gerekli yöntem uygulanmalıdır.
- Gerekirse ısıya tabi tutulmalıdır.
Çift Merkezli Göçükler
- Şekilde görüldüğü gibi göçük, tek merkezli büyük göçük haline getirilmeli
- “Saat Metodu” uygulanarak düzeltilmelidir.
Yassı Göçük
- Düzeltme çubuğu yardımı ile göçük yuvarlak haline getirilmelidir.
- “Saat Metodu” ile düzeltilmelidir.
Keskin Göçükler
- Park yerindeki sürtünmeler sonucu oluşan kapı, çamurluk vb göçükleri
- Bu şekilde oluşan göçükler serttir.
- Doğrudan düzeltme işlemi uygulamakla düzeltilebilir.
- Göçüğün her iki tarafından içeriye doğru çıkartılmasıyla düzeltme işlemi yapılabilir.
Kıvrım Yerlerindeki Göçükler
- Öncelikle kıvrım alanını oluşturmak üzere düzeltme işlemi gerçekleştirilmelidir.
- Böylelikle göçük, kıvrım yerinden uzaklaştırılmış olacaktır.
- Sonrasında “Saat Metodu” ile düzeltme işlemi gerçekleştirilmelidir.
Kıvrım hattı eski haline getirilmelidir
Göçük düzeltme işlemi artık kıvrımdan etkilenmeyecektir.
İlk Uygulama
Önemli Temel Gereklilikler:
- Göçüğün arkasına ulaşma şartları analiz edilmelidir.
- Tamamen işe yoğunlaşmalı ve başkaları tarafından rahatsız edilmiyor olunmalıdır.
- Yüzey temizlenmeli, gerekirse polish yapılmalıdır.
- Işığın yeri iyi ayarlanmalıdır.
- Doğru alet seçimi yapılmalıdır.
- Gerekirse ısıtma yapılmalıdır.
Lambanın Konumu
Yansıma
Yansıma
Yansıma
Çubuğun Ucunu Bulma
- Çubuğa, zincir veya kancadan destek alınmalıdır.
- Hafifçe basınç uygulanmalıdır.
- Çubuk hafifçe ileri geri hareket ettirilmelidir.
- Işığın yansıması takip edilmelidir.
Daireler
- Çubuk: Tri-Point-Tool
- Hedef: Dairenin sınırları içerisinden bir şişlik meydana getirmek
Çarpı İşaretleri
- Çubuk: Tri-Point-Tool
- Hedef: Çarpı işaretinin merkezinden bir şişlik meydana getirmek
Noktalar
- Çubuk: Tri-Point-Tool
- Hedef: Noktalar üzerinden şişlik meydana getirmek
Şiş İndirme
- Şekildeki gibi plastik çubukla şiş indirme işlemi yapılmalıdır.
- Şişliğin üzerine dik olarak vurulmalıdır.
Düzeltme Uygulamalarında Bilinmesi Gerekenler
- Göçüklerin, alttaki sac kullanılarak değil kanca veya zincirden destek alınarak düzeltilmesi gerekmektedir.
- Büyük ölçekli göçüklere göçük masajı yapılmalıdır.
- Otomobildeki göçükler genelde kapı, çamurluk, yan saclar vb alanlarda oluşmaktadır. Bu tür işlemlerin yapılması esnasında pozisyon almakta zorluk çekilebilir.
Bir Tavsiye
Motor Kaputu
- Gerekirse yalıtım malzemesini sökünüz.
- Destek pompalarını kullanınız.
- Lastikli kancalarla emniyete alınız.
- Kaput takviyelerindeki ya da alt kısmındaki engel olabilecek mastiği temizleyiniz.
- Uygulama yapacağınız çubuğu seçiniz ve uygun pozisyonunuzu belirleyerek işleme başlayınız.
Bagaj Kapağı
- Genelde buradaki işlemler zordur çünkü kısa ve köşeli bir yapıya sahiptir.
- Çok fazla takviye vardır.
- Görülen alanlarda geçme plastik başlıklarla çalışılmalıdır.
Tavan
- Gerekirse tavan döşemesini sökünüz.
- Tavan destek halkasını kullanınız.
Çamurluk
- Gerekirse davlumbazı sökünüz.
- Gerekirse far veya sinyali sökünüz.
Kapılar
- Cam koruma sacını, plastik kama ile beraber kullanınız.
- Kapı üzerinde bulunan çeşitli deliklerden yararlanılabilir.
Yan ve Arka Duvar Sacı
- Gerekirse arka stop lambasını sökünüz.
- Bagajdan ya da arka direkten girilebilir.
Yapıştırma Yöntemi ile Düzeltme
Arkadan giriş imkanı bulunmayan, çok derin ve sivri olmayan hasarlarda kullanılmaktadır.
Sonuç
- Düzeltilecek bölgeyi temizleyiniz.
- Göçüğü mum ile işaretleyiniz.
- Göçüğü düzeltmek için çubukların gireceği noktaları tespit ediniz.
- Parça sökerken, üretici standartlarına uygun işlem yapınız.
- Hava yastığı, kablo, elektronik donanımlar vb dikkat ediniz.
- Göçük yerinin net olarak görünebilmesi için ışık kullanınız.
- “Saat Metodu” ile çalışınız.
- Kendinize zaman tanıyınız ve sabırla çalışınız
- Göçük ve şiş olan noktaları, çok sayıda küçük dokunuşlarla düzeltiniz.
- Dikkat: Knife-Cutter Tool ile çalışırken eğilme riski daha fazladır.
- İşlem bittiğinde korozyonu önlemek için sacın arka kısmına koruyucu sprey sıkınız.