Gerilim ve Şasi Noktalarının Kontrolü
Gerilim beslemelerinin ve şasi noktalarının kontrolü 3 kısma ayrılır. Bunlar sırası ile;
- Voltaj beslemesinin kontrolü
- Şasi bağlantılarının kontrolü
- Şasi noktalarının kontrolü
Voltaj Beslemesinin Kontrolü
1.Aşama: Bir elektronik kontrol ünitesindeki gerilim beslemelerini kontrol ederken nelere dikkat edilmelidir?
- Bazı kontrol ünitelerinde birden fazla artı ve şasi bağlantısı vardır. Hangi potansiyelden ölçüm değerinin alınacağı her zaman bilinmeyebilir.
- Bazı istisnai durumlarda artı ve şasi bağlantılarındaki gerilim beslemesi DSO ile her zaman yük altında kontrol edilmelidir.
- Bu örnekte ölçüm değeri yalnızca motor çalışırken değerlendirilmelidir, çünkü motor kontrol ünitesi sadece bu durumda yük altındadır! Ölçüm değeri merkezi gerilimden çok farklı olmamalıdır!
- DSO/multimetre ile gerilim ölçümü için motor kontrol ünitesinde bir Y adaptörü ile çalışılıyorsa, ölçüm kusurlu değildir.
- Eski ölçüm adaptörlerinde kontrol ünitesi bağlanamaz, bu nedenle çoğu zaman yük olmadan ölçüm yapılır! Burada yüklenmek için uygun bir tüketici bağlanmalıdır!
Gerilim kayıpları, ancak elektriksel akım söz konusuysa oluşur!
2.Aşama: Kontrolde neye dikkat edilmelidir?
- Şayet bir elektronik kontrol ünitesi yalnızca bir artı ve sadece bir şasi bağlantısına sahip olsa da yük göz önünde bulundurulduğunda ölçüm değeri daha güvenilir olur!
- Çoğu durumda “Ölçüm değeri okuma” üzerinden maalesef çalışma gerilimi yüksüz olarak değerlendirilir! Bir kontrol ünitesi kontak açıkken teşhis esnasında bazen, yalnızca miliamper düzeyinde akım çeker.
- Kötü kontakları algılamak amacıyla yük altında ölçüm değerleri okunurken bağlantı soketleri ve soket kavramaları hareket ettirilebilir.
- Genel itibariyle “Ölçüm değerleri okuma” üzerinden ve ölçüm cihazlarıyla yapılan teşhiste bir gerilim beslemesi yalnızca yük altında değerlendirilebilir!
Gerilim kayıpları, sadece elektriksel akış olduğunda oluşur!
3.Aşama: Kontrolde neye dikkat edilmelidir?
- Bir kontrol ünitesinde gerilim kayıplarından dolayı kaynaklanan arızalar esas arızayla ve müşteri şikayetiyle ilgisi olmayan başka tüketicilerden de kaynaklanabilir.
- Çoğu başka tüketici kontrol ünitesiyle aynı şasi noktasına bağlanmıştır. Bu tüketicilerin çalıştırılmasıyla şasi noktasına yüklenildiğinde arızanın kendisi meydana gelebilir
Ölçümler mümkün olduğunca motor çalışırken yapılmalıdır!
4.Aşama: Kontrolde neye dikkat edilmelidir?
- Kısa süreli gerilim düşüşleri bir multimetre ile fark edilemediğinden dolayı gerilim ölçüm cihazı olarak DSO tercih edilmelidir!
- DSO’yu mümkün mertebe hızlı yazma modunda kullanın.
Şasi Bağlantılarının Kontrolü
1.Aşama: Kontrol ünitelerinde ve tüketicilerde şasi bağlantılarının kontrol edilmesi
Kontrolde neye dikkat edilmelidir?
- Kısa süreli temassızlıklar ve gevşek şasi noktası bağlantıları bir multimetre ile fark edilemediğinden dolayı gerilim ölçüm cihazı olarak DSO tercih edilmelidir!
- DSO’yu mümkün mertebe hızlı yazma modunda kullanın.
Bu ölçümle gevşek bir şasi noktası her zaman teşhis edilemeyebilir! Şasi noktasına erişim mümkünse, ayrıca cıvata bağlantısının sıkılığı kontrol edilmelidir.
Genel olarak şasi beslemesinin kontrolünde tüm parçalarda ve tüm tüketicilerde DSO şekilde gösterildiği gibi kullanılabilir. Ölçümün avantajı yalnızca tek bir şasi bağlantısı kontrol edilmiyor, ayrıca şasiye göre gerilim kaybı da kontrol ediliyor.
(Çoğu zaman arıza aramada şasi bağlantısını kontrol etmek için bir gerilim ölçüm cihazı önce artıya ve sonra parçanın şasi bağlantısına bağlandığı gözlemlenmektedir. Bu tip bir ölçüm yapmaktan kaçının! Bu, voltaj ölçümüdür, biz voltaj düşümünü ölçmeliyiz.)
2.Aşama: Erişilmesi zor olan şasi noktaları nasıl güvenilir şekilde kontrol edilebilir?
Kontrolde neye dikkat edilmelidir?
- Kısa süreli temassızlıklar ve gevşek şasi noktası bağlantıları bir multimetre ile fark edilemediğinden dolayı gerilim ölçüm cihazı olarak DSO tercih edilmelidir!
- DSO’yu mümkün mertebe hızlı yazma modunda kullanın.
Bu ölçümle gevşek bir şasi noktası her zaman teşhis edilemeyebilir! Şasi noktasına erişim mümkünse, ayrıca cıvata bağlantısının sıkılığı kontrol edilmelidir.
Genel olarak şasi beslemesinin kontrolünde tüm parçalarda ve tüm tüketicilerde DSO şekilde gösterildiği gibi kullanılabilir. Ölçümün avantajı yalnızca tek bir şasi bağlantısı kontrol edilmiyor, ayrıca şasiye göre gerilim kaybı da kontrol ediliyor.
(Çoğu zaman arıza aramada şasi bağlantısını kontrol etmek için bir gerilim ölçüm cihazı önce artıya ve sonra parçanın şasi bağlantısına bağlandığı gözlemlenmektedir. Bu tip bir ölçüm yapmaktan kaçının! Bu, voltaj ölçümüdür, biz voltaj düşümünü ölçmeliyiz.)
3.Aşama: Erişilmesi zor olan şasi noktaları nasıl güvenilir şekilde kontrol edilebilir?
- Şasi noktalarına erişmek zorsa, akım şemasında hangi parçanın söz konusu şasi noktasına nasıl bağlandığı görülebilir.
- Bu örnekte olduğu gibi şasi noktası 51 hızlı ve basit şekilde bir geri vites lambasında kontrol edilebilir.
- Şasi noktasında bir yüklenme oluşturmak için kontrolde motor çalışırken tüm tüketiciler çalıştırılmalıdır!
- Şasi noktasının yakınına vurarak veya sallayarak gerilim değişiklikleri DSO’da hızlı şekilde görülebilir.
1. Örnek arıza resmi
Arızalar nasıl iyi teşhis edilebilir?
- Motoru çalıştırın.
- Mevcut tüm tüketicileri çalıştırın.
- Akım şemasına göre şasi noktasından beslenen diğer tüketicileri etkinleştirin.
- Mümkünse Kablo demetini mümkünse hareket ettirin.
- Şüphelendiğiniz şasi noktasının yakınına vurun veya kablo demetini hareket ettirin.
- Müşteri şikayetine göre belirli sürüş stilleriyle test sürüşleri yapın.
- Bozuk yollarda test sürüşleri
- Bir darbeye paralel oluşan en küçük gerilim değişiklikleri bir arızaya işaret eder!
Pozitif tepe noktaları çalışma gerilimine kadar ulaşabilir!
2. Örnek arıza resmi
Biz arıza izi, voltaj kayıplarının yüksek olması (örnekte 0,6 V) olarak görünebilir. Bağlantı noktasına-yakınına yapılan darbe yada vurmalar sonucu, DSO ekranında oluşan dalgalanmalar, kötü bağlantı nedeniyle oluşan voltaj düşümünü ifade eder.
Dikkat : Bir DSO’da normal bir gerilim kaybı görülüyorsa, şasi noktası yine de gevşek veya zarar görmüş olabilir!
Kaynak: VW Ders Notları
Üye Ol: YOTUBE