Havalı Fren Kontrolleri
Havalı frenli araçlarda yapılacak kontrollerin işlem sıraları aşağıda gösterilmiştir. Bu işlemleri sırası ile uygulayarak aracın frenlerini kontrol edebilirsiniz. Bu konu hakkında bilginiz yoksa mutlaka yetkili servise gösteriniz.
Hava kompresörü Kontrolü
- Aracı (Komprösörü) çalıştırınız,
- Hava tankları boş ise ortalama çalışma devrinde hava tanklarının dolmasını bekleyiniz.
- Maksimum devirde çekici tankları 3 dk da,römork takılı ise 6 dk.da doldurmalı
- Hava tankları dolum süresi uzun ise kompresörün görevini tam olarak yerine getirmediği anlaşılır.
Basınç regülatörü
- Aracı (Komprosörü) çalıştırınız,
- Hava tankları boş ise ortalama çalışma devrinde hava tanklarının dolmasını bekleyiniz.
- Hava tanklarının dolumu esnasında sistem basıncına ulaşıldığında regülâtörden kapama basıncını ifade eden bir ses duyulmalı.
- Sesli uyarı yok ise regülâtörde problem vardır.
Dört Yollu Emniyet Subabı Kontrolu
- Kamyon ya da çekiciye ait hava tanklarına test manometrelerini bağlayınız.
- Herhangi bir hava tankının havasını, alttaki su boşaltma supabından boşaltınız.
Not: Hava tahliyesi esnasında; havanın sulu olması hava kurutucusunun çalışmadığını, havanın yağlı olması kompresörün görevini tam anlamıyla yerine getirmediğini gösterir.
Bu işlem sırasında, diğer hava tanklarına bağlı olan manometrelerdeki hava basınçlarının 4 bar’ın altına düşüp düşmediğini gözleyiniz.
Motoru çalıştırıp, sistemin önce arızalı olmayan diğer hava tanklarını doldurduğunu, daha sonra havası boşaltılan hava tankını doldurduğunu gözleyiniz.
Aynı testi diğer hava tankları içinde yaparak, dört yollu emniyet valfinin çalışıp çalışmadığını kontrol ediniz.
Hava tüplerinin hangi fren devresine ait olduğunu kontrol ediniz.(El freni, arka fren devresi gibi.)
Check – Valf Kontrolü
- El frenine ait hava tankınındaki hava boşaltılır.
- El freni çekilerek kombi fren silindirleri devreye alınır.
- Tekrar el freni devreden çıkarıldığında kombi fren silindirlerinin hala tuttuğu görülmelidir.
- El freni hava tüpü hava ile doldurulmaya başlayıp belli bir basınca ulaşıncaya kadar kombi fren silindirlerin tuttuğu görülmelidir.
Sızdırmazlık Testi
- İki manometreyi ön ve arka aks fren tüplerinin test uçlarına bağlayınız.
- Diğer iki manometreyi, ön ve arka aks fren silindirlerindeki test uçlarına bağlayınız.
- Fren pedalı kilitleme aparatı ile frene fren silindirlerindeki manometrelerde 3 barlık (işletme fren ) basıncı görene kadar basınız.
- Yaklaşık bir dakika kadar basıncın tüm sisteme eşit dağılmasını bekleyin. Bir dakika sonunda ön ve arka aks fren tüplerinin test uçlarına bağladığınız manometrelerdeki basınç değerini okuyup not ediniz, Ø3 dakika daha bekledikten sonra tekrar ön ve arka aks fren tüplerinin test uçlarına bağladığınız manometrelerdeki basınç değerini okuyunuz.
- Değerler arasındaki basınç farkı işletme fren basıncı değerinin % 5’ inden fazla olmamalıdır. Aksi takdirde sistemin sızdırmazlığı uygun değildir.
Örnek:
Fren pedalını işletim fren basıncı 3 bar da sabitledik
3 x 0.05 = 0.15 bar
Bir dakika bekledikten sonra ön ve arka aks fren tüplerinin test uçlarına bağladığınız manometrede ilk okunan değer, 7 bar
7 – 0.15 = 6.85 bar 3 dakika sonunda okuduğumuz son değer 6.85 bar dan düşük olmamalı
Kırmızı Kaplin Koparma Testi
Motor çalıştırılarak, basınç regülatörü, komprasörü devre dışı edene kadar sistem basıncını yükseltiniz.
Kırmızı kaplini çıkarın (koparın) Bu sırada treylerdeki fren silindirlerinde iki etki görülür:
a) Remorktaki tüm diyaframlı fren silindirler devreye girer.
b) Remorktaki tüm kombi silindirler devreye girer.
Sarı Kaplin Koparma Testi
- Motor çalıştırılarak, basınç regülatörü, kompresörü devre dışı bırakana sistem basıncını yükseltiniz.
- Kırmızı kapline bir manometre bağlayınız.
- Sarı kaplini çıkarıp (koparıp) havayı tahliye etmek için supaba basınız Sarı kaplindeki, supaba basarken frene tam basıldığında, kırmızı kaplindeki basıncın iki saniye içerisinde sıfır bara düştüğünü görünüz.
Yük Ayar Subabı (ALB) Testi
- Taşıtın Alb etiketinden yüksüz ve max.yüklü ağırlık değerlerindeki hava basınç değerlerini, süspansiyon körükleri hava basınç değerlerini, sistemin test basınç değerini yazınız. Yüksüz haldeki kontrol Süspansiyon körüklerine test manometreleri bağlayarak Alb etiketinde yazan değerle karşılaştırın.
- Alb ventili üst test noktasına manometre bağlayınız. Arka aks sağ veya sol fren silindiri test noktasına manometre bağlayınız.
- Fren pedalı kilitleme aparatını Alb etiketinde yazan test basınç değerini görene kadar bastırıp kilitleyiniz Arka aks fren silindirindeki manometreden fren basınç değerini okuyarak, Alb etiketindeki yüksüz arka aks fren silindiri basınç değeri ile karşılaştırın.
Max. Yükteki Kontrol
- Alb ventili üst test noktasına test manometresini bağlayın.
- Ayarlı manometrenin bir ucunu Alb ventili similasyon test ucuna, diğer ucunu bir hava kaynağına bağlayınız.
- Ayarlı manometre yardımı ile hava kaynağından gelen hava basıncını, Alb etiketinde yazan max.yükteki süspansiyon körüğü basıncına ayarlayınız.
- Fren pedalı kilitleme aparatını Alb üzerindeki test basıncını gösterene kadar bastırınız.
- Arka aks fren silindirindeki manometreden okuduğunuz fren basıncını, Alb etiketindeki max. Yüklü, arka aks fren silindiri basıncı ile karşılaştırın.