Mikrometre Okuma

14.01.2020
51.412
A+
A-
Mikrometre Okuma

Mikrometre Nedir?

Mikrometreler kumpasa göre daha hassas ölçülerin alınmasında kullanılır. Kumpasta hassasiyet 0,10- 0,05 veya 0,02 olmasına rağmen mikrometrede 0,01 mm dir. (Bkz: Kumpas Nasıl Okunur) ayrıca (Bkz: Komparatör ile ölçme)

Silindir iç çapı, kam ve krank mili muylularının çapları, supap sapı çapı gibi önemli ölçümlerde kullanılır. Mikrometre çok hassas işlenmiş bir vidalı milin yine hassas işlenmiş bir somun içerisinde dönerek ilerlemesi prensibi ile çalışır. Vidanın adımı, hareketli tambur bir tur çevrildiğinde 0,5 mm ilerleyecek şekilde hazırlanmıştır. Vidalı mil ile birlikte dönen hareketli tamburun çevresi de 50 eşit parçaya bölünmüş olduğu için hareketli tamburdaki bir çizgi aralığı 0,50 mm / 50 = 0,01 mm ye karşılık gelmektedir.  Yani hareketli tambur sadece bir çizgi kadar döndürüldüğünde hareketli ölçme mili 0,01 mm ilerler. Hareketli tambur iki tur çevrildiğinde ise hareketli ölçme mili tam 1 mm ilerler.

Mikrometrenin Bölümleri

Mikrometrenin Kısımları

Mikrometre Çeşitleri

Dış Çap Mikrometresi:

Dış çap mikrometreler de nesnelerin dış boyutlarını ölçecek şekilde tasarlanmıştır. Bu tip mikrometreler piyasadaki en yaygın mikrometrelerdir. Bir dış çap mikrometre, malzemenin dış çapı ve kalınlığını ölçmek için çok uygundur.

İç Çap Mikrometresi:

Bir borunun veya deliğin iç çapını ölçecek şekilde tasarlanmış mikrometrelerdir.

Derinlik Mikrometresi:

Adından da anlaşılacağı gibi, derinlik mikrometreleri farklı deliklerin ve basamakların derinliğini ölçmek için tasarlanmıştır. Farklı derinlikleri ölçecek kadar çok yönlü hale getiren farklı değiştirilebilir çubuklara sahiptirler.

Derinlik mikrometresi

Mikrometrenin Sıfırlanması

Mikrometrelerin ayarı zaman zaman bozulabilir. Alınan ölçümün doğruluğunu garanti altına alabilmek için zaman zaman mikrometrelerde sıfırlama durumu kontrol edilmelidir. Mikrometre şöyle sıfırlanır;

1-Mikrometre kutusundan çıkan sıfırlama mastarını mikrometrenin ölçme uçları arasına koyarak mikrometreyi cırcırından sıkınız.
2-Mikrometrenin aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi düzgün sıfırlanıp sıfırlanmadığını kontrol ediniz.

Mikrometre sıfırlama işlemi

Eğer sıfırlama yanlış ise mikrometrenin kutusundan çıkan özel ayar anahtarı ile ayarlanmalıdır. Ayarsızlık 0.02 mm den az ise ayarını, anahtarın kalın uçlu tarafı ile sabit tamburu çevirerek yapınız. Eğer ayarsızlık 0,02 mm den fazla ise ayan cırcır tarafını anahtarın ufak ağızlı tarafı ile çevirerek yapınız.

Mikrometre sıfırlama işlemi

Ayarsızlık 0,02 mm den az ise ayarlama şekli yukarıdaki 1.resimde gösterilmiştir. Eğer ayarsızlık 0,02 mm den fazla ise ayarlama şekli 2.resimdeki gibi yapılmalıdır.

Mikrometre ile Ölçü Alınması

Mikrometre ile ölçme yaparken döndürme işlemini hareketli tamburdan değil cırcırdan yapınız. Böylece aşırı sıkmadan mikrometrenin zarar görmesi önlenmiş olur. Ayrıca fazla sıkma alınan ölçünün olduğundan küçük çıkmasına, az sıkma ise alınan ölçünün olduğundan büyük çıkmasına sebep olacaktır. Cırcır kullanıldığı zaman ise ölçü sadece cırcırın sıkma kuvvetiyle alınır böylece en doğru ölçme yapılabilir.

Mikrometrenin Okunması

Sabit tambur üzerindeki bölüntüler milimetriktir. Yatay uzun çizginin üzerindeki bölüntüler tam milimetreleri gösterir ve 1,00 olarak okunur, yatay çizginin altındaki bölüntüler ise yarım mm leri gösterir ve 0,50 mm olarak okunur.
Bir örnek verecek olursak aşağıdaki şekilde görülen mikrometre şu şekilde okunmalıdır. Hareketli tambur üzerindeki bölüntüler ise 0,01 mm olarak okunur. Hareketli tamburun kenarı yatay çizginin üstündeki mm çizgilerinden 7 çizgi geçmiş olduğu için ölçünün tam kısmı 7,00 mm dir.

Hareketli tamburun kenarı yatay çizginin altında 7 mm den sonra gelen 0,50 mm çizgisini’ de geçmiş olduğu için 0,50 mm daha ilave edilir (7,00 + 0,50 = 7,50 mm ) Hareketli tambur üzerindeki 0,01’ mm lik bölüntülerden 15, yatay çizgi ile karşılaştığı için 15 x 0,01 = 0,15 mm daha ilave edilir. Sonuç olarak 7,65 mm yi okumuş oluruz.
Aynı örneğe ele alıp mikrometreyi sola doğru biraz kısarak diğer bir örnek verecek olursak aşağıdaki şekilde görülen mikrometre şu şekilde okunmalıdır. Hareketli tambur üzerindeki bölüntüler ise 0,01 mm olarak okunur. Hareketli tamburun kenarı yatay çizginin üstündeki mm çizgilerinden 7 çizgi geçmiş olduğu için ölçünün tam kısmı 7,00 mm dir.
Hareketli tamburun kenarı yatay çizginin altında 7 mm den sonra gelen 0,50 mm çizgisini’ de geçmediği için 0,50 mm daha ilave edilmeyecektir. Hareketli tambur üzerindeki 0,01’ mm lik bölüntülerden 15, yatay çizgi ile karşılaştığı için 15 x 0,01 = 0,15 mm yi ilave edersek sonuç bu defa 7,15 mm olacaktır.

Görüldüğü gibi ölçü üç değerin toplanması ile bulunmaktadır. Eğer yatay çizginin altındaki 0,50 mm çizgisi görünmüyorsa 0,50 ilave edilmez , ölçü iki değerin toplamıyla bulunmuş olur.

Mikrometre Kullanımında Dikkat Edilecek Noktalar

Mikrometre, belirli kurallara uyulmaz ise kullanılamaz hale gelen hassas, kırılgan ve pahalı bir araçtır. Bu sebepten aşağıda bahsettiğimiz bazı uyarılara dikkat etmelisiniz.

  • Kullanımdan sonra mikrometreyi daima kutusunda saklayın
  • Mikrometreyi çalışma alanında açıkta bırakmayın
  • İlk kullanımdan önce daima mikrometre ayarını (kalibrasyon) kontrol edin
  • Mikrometreyi ölçüm anında asla zorlamayın
  • Parça yüzeyine mikrometreyi aşırı sıkarak kullanmayın. Sıkma işlemini cırcırdan yapın.
  • Ölçüm kilitleme vidasını aşırı sıkmayın
  • Yapılan ölçümlerin kalitesini garanti etmek için cihazı temiz tutun

Önemli: Mikrometre uygulamamızı indirmek için tıklayınız.

Mikrometre Deneme Soruları

Başla
Tebrikler - Mikrometre Deneme Soruları adlı sınavı başarıyla tamamladınız. Sizin aldığınız skor %%SCORE%% en yüksek skor %%TOTAL%%. Hakkınızdaki düşüncemiz %%RATING%%
Yanıtlarınız aşağıdaki gibidir.

Örnek Mikrometre Okumaları

Mikrometre okuma örnekleri

Mikrometre okuma örnekleri


Mikrometre okuma örnekleri

Mikrometre okuma örnekleri

Mikrometre okuma örnekleri

Daha fazla yabancı kaynak için tıklayınız