Otomobil Lastik Teknolojileri
Hiç düşündünüz mü? Dünya üzerinde 100’ün üzerinde otomobil firması varken, lastik firmaları sayısı neden 10’u geçmiyor ?
Staj gördüğüm Renault yetkili servisinde, Rot-balans’tan sorumlu değerli Murat ustamın bana bahsettiği, lastikler ile ilgili bilinmeyenler ve sıradan bir lastiğin aslında o kadarda sıradan olmadığını siz değerli motor dersi okurlarına aktaracağım…
Lastik teknolojileri o kadar gelişti ki yan resimde gördüğünüz havasız lastiği bile üretmeye başladılar. Nitekim resimde gördüğünüz tekerlek Michelin’in havasız olarak ürettiği patlama riski olmayan bir tekerlek teknolojisidir.
Evet günümüzde yeni otomobil firmaları kuruluyor ve otomotiv pazarı gün geçtikçe büyüyor. Buna karşın otomobil lastiği üretimi yapan köklü bir kaç firma ve japon üreticilerden başka lastik üreticisi yok maalesef…
Sayıları 10’u geçmeyen lastik üreticileri hiç aklınızı kurcalamadı mı ?
Bunca otomobil firmasına karşın bir elin on parmağını geçmeyecek kadar lastik üreticisi.!!!
Bir lastik fabrikası kurmak bir araba fabrikası kurmaktan daha zor ve zahmetli..
Çünkü yapılan işlemlerin bir bölümü usta ellerde manuel olarak gerçekleştiriliyor. Tekerlekler hakkında aşağıdaki videomuz dan detaylı bilgiler edineceksiniz.
Fakat size hiç bir yerde okumadığınız ve duymadığınız bir kaç anekdotu aktarmak isterim.
MİCHELİN VE BRİDGESTONE firmalarını muhakkak duymuşsunuzdur. Aracınızda da kullanmışlığınız mutlaka vardır. Bu 2 firmanın lastik formülünü kimse bilmiyor.
Diyeceksiniz ki bir lastik rakip bir firma tarafından kadavra yapılıp incelenebilir… Maalesef bunu her şey de yaparsınız ama tekerlekte bu imkansız…
Lastik bir bebek gibi defalarca kimyasalların açısal olarak kauçuk karışımın etrafında kundaklanmasıyla üretilmekte. Dolayısıyla tekeri 7 katman olarak ele alırsak 7 katmanda bir ısıl işlem uygulandığında bu kadavra işlemi dahada zorlaşmaktadır. (Bkz: Lastik Nasıl İmal Edilir)
Diyelim ki rakip firma lastik kesti biçti ve tekerin yapısal karakteristik özelliklerini çözdü…
Ama iş lastiğin ham maddesine gelince işler biraz karışıyor. Çünkü laboratuvar araştırmalarında kimya işin içine giriyor ve işler şu şekilde gerçekleşiyor.
İncelenen madde üzerindeki kimyasal olgu (karbon, sülfür, demir v.s.) daha önceden kayıtlarda deneylerde tespit edilen olgulardır.
Fakat bazı kimyasallardan özel karışımlar elde edilebilmekte.
Bunun neticesinde kimyasalların lastik lastik ayrıştırılması ve ortaya çıkan ham maddenin karakteristiğinin çözülmesi neredeyse imkansız…
Lastik firmaları ürettikleri lastikleri en iyiye değil, en mükemmele gelinceye kadar testlere tabi tutarlar ve teoride üretilen fikirlerle değil sahadaki imha edilen tekerler ile başarıya ulaşırlar…
Lastik firması ürettiği lastiği çelik maddeler ile dokur bu dokuma işlemi eksenel veya radyal olarak yapılabilir. Bu sarma işleminde mikronluk bir hata tekerin yolda dağılıp parçalanmasına neden olabilir. Bu yüzden mühendisler en mükemmel sarımı binlerce test sonunda gerçekleştirir…
Bir firma kıtalar’ı aşıp sade bir ağaç özü elde etmek için milyon dolarlar harcayabilir mi?
Eğer kaliteden ve mükemmellikten söz ediyorsak her ne olursa olsun ve her ne kadar tutarında olursa olsun, firma bunu elde edip üretimdeki envanterine yerleştirir…
Her şey ortada… Lastik olmazsa araba olmaz, taşıt olmaz, istediğiniz kadar güçlü motor üretin lastik teknolojisi gelişmiş olmazsa o motor’un hiç bir anlamı olmaz…!
Bağcılar Endüstri Meslek Lisesi
Motorlu Araçlar Teknolojisi
MUHAMMED YASİR YAMAN
e-posta: muhammedyasiryaman@gmail.com