Sensörler ve ECU Kontrolleri

Sensörleri ve ECU Sökme, Takma ve Kontrol Etme

A- ARAÇ VE GEREÇLER

1- Motor         2- El aletleri ve takımlar                     3- 12 voltluk batarya              4- Avometre               5- ECU

Kazanım: Elektronik Kontrol Ünitesi (ECU) ve Sensörleri söker, takar ve kontrollerini yapar.

B- İŞLEM BASAMAKLARI

1- Hava debimetresinin yerini tespit ederek soketini sök.

Bu işlemi motor çalışırken yapma. Motor çalışırken hava debimetresinin sökülmesi motorun dengesiz çalışmasına neden olur. Ayrıca motorun hareketli parçaları yaralanmalara neden olabilir.

2- Hava debimetresi kelepçelerini tornavida ile sök.

Tornavidayı vidaya uygun kullan. Uygun tornavida kullanmazsan yerinden çıkarak yaralanmalara neden olabilir.

3- Hava debimetresini çalışma tezgâhına alarak direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

4- Hava debimetresi bağlantı soketinden voltajını ölç.

5- Emme havası sıcaklık sensörünün yerini tespit et.

Motor soğumadan sensörü sökme. Sıcak yüzeyler ciddi derecede yanıklara neden olabilir.

6- Sensörün soketini uygun anahtar ile sök.

Eğer uygun el aleti seçilmezse sökme ve takma işleminde anahtarın yerinden çıkması ile yaralanmalar oluşabilir.

 7- Sensörün direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

Multimetrenin direnç ayarını doğru yap. Ayarlamalar doğru yapılmazsa ölçümler hatalı olacağından vereceğimiz kararda yanlış olacaktır.

8- Sensör soketine gelen voltajı ölç. Voltajı ölçmek için soketin korumasını sök. Sökme sırasına uygun Şekilde sensörü tak.

9- Mutlak basınç sensörünün yerini tespit ederek uygun anahtar takımı ile sök.

El aletlerinin saplarının sağlam olmasına dikkat et. Saplar sağlam olmazsa sökme ve takma işlemi sırasında yerinde çıkarak yaralanmalara neden olabilir.

10- Sensörün direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

11- Sensör soketine gelen voltajı ölç.

Sensöre gelen voltajı ölçerken motor çalışıyorsa hareketli parçaların korumalarının takılı olmasına dikkat et. Ayrıca egzoz gazının tahliyesine dikkat et. Egzoz gazı solunursa zehirlenmelere neden olur.

12- Sökme sırasının tersinden başlayarak sensörün montajını yap.

13- Gaz pedalı konum sensörünün yerini tespit et. Sensörün soketini kablosuna zarar vermeden sök.

Aracın gaz pedalını sökmeden önce tekerleklere takoz yerleştir. Bu takoz ile aracın kaymasını ve kazalara neden olmasını engelle.

 14- Uygun anahtar takımı ile sensörü yerinden sök.

Kolay ulaşım için uzatma kolu kullan.

Uzatma kolu yeterli olmazsa çarpma sonucu yaralanmalar oluşabilir.

15- Sensörün direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

16- Sensörün soketine gelen voltajı ölç.

Sensörü sökme sırasına uygun şekilde tak. Takma işlem sırasına uyulmazsa gaz pedalı konum sensöründe arızalar oluşabilir.

17- Gaz kelebeği konum sensörünün yerini tespit ederek soketini kabloya zarar vermeden sök.

Kablo zarar görürse kısa devre sonucu arızalar oluşabilir.

18- Sensörün direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

Sensörün direnci ölçülürken motoru kesinlikle çalıştırma. Motor çalışırsa sıcak yüzeyler ve hareketli parçalar yaralanmalara neden olabilir.

19- Sensörün soketinin korumasını sökerek voltajı ölç.

Sensör soket korumasını sökerken korumanın kırılmamasına dikkat et. Soket kırılırsa yenisi ile değiştir. Soketi korumasız bir şekilde kullanmak kısa devre neticesinde araçta arızalara ve yangınlara neden olabilir.

20- Gaz kelebeği konum sensörünü sökme sırasına uygun şekilde tak.

21- Oksijen (lamda) sensörünün yerini tespit et.

Sensör egzoz gazlarından dolayı sıcaktır. Motor soğumadan işlem yapma.

22- Sensörün soketini sökünüz.

Açık ağız anahtarın yerine tam oturmaması ve güç almak için kullanılan uzatma kolları yaralanmalara neden olabilir.

23- Sensörün direncini ölçerek katalog değeri karşılaştır.

24- Sensörün soketine gelen voltajı ölç. Sensörü sökme sırasına uygun Şekilde tak.

25- Motor soğutma suyu sıcaklık sensörünün yerini tespit ederek soketini sök.

Motor soğumadan sensörü sökme. Antifriz sıvısı 85-90 derece olduğu için ciddi yanıklara neden olabilir.

26- Sensörü uygun anahtar takımı ile sök. Dar çalışma alanı ve cıvata ile çalışma alanında seviye farkı varsa sökme işlemi için yıldız anahtar kullan. Eğer farklı anahtar kullanırsan anahtarın yerinden çıkması ile yaralanmalar oluşabilir.

27- Sensörü yavaş sök.

Antifriz sıvısı basınçlı bir Şekilde sıçrayabilir. Antifriz sıvısı kimyasal bir madde olduğu için ciltle temasında temas bölgesini bol su ile yıka.

28- Sensörün direncini ve voltajını ölç.

29- Yakıt sıcaklık sensörünün yerini tespit ederek sensörün soketini sök.

30- Soketin sökerken kabloya zarar verme.

Kablo zarar görürse kısa devre sonucu yangın tehlikesi olabilir. Yakıt yanıcı ve parlayıcı olduğu için açık alev ile yaklaşma.

31- Yakıt sıcaklık sensörünün direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

32- Yakıt sıcaklık sensörünün soketine gelen voltajı ölç.

Multimetre prob uçları sivri olduğundan koruyucu eldivensiz ölçüm yapma.

33- Egzoz geri basınç bildirim sensörünün yerini tespit ederek soketini sök.

Soketi sökerken kabloların zarar görmemesi için dikkatli davran. Kablo zarar görürse kısa devre neticesinde araçta arıza ve yangına neden olabilir.

34- Motor çalışırken sensörü sökme.

Basınçlı hava tehlikesi var. Basınçlı hava göze zarar verebilir.

35- Sensörün direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

36- Sensörün soketine giden voltajı ölç.

37- Kick down sensörünün direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

38- Turboşarj ve basınç sensörünün yerini tespit ederek soketini sök.

Motor çalışırken sensörü sökme. Basınçlı hava tehlikesi var. Basınçlı hava göz gibi hassas organlara zarar verebilir.

39- Sensörün direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

40- Sensörün soketine gelen voltajı ölç.

Sensörün voltajını ölçerken multimetrenin ayarının doğru yapıldığından emin ol. Eğer multimetre voltaj ölçümü için ayarlanmazsa kısa devre neticesinde cihaz arızalanabilir.

41- Vuruntu sensörünün yerini tespit ederek soketi kablosuna zarar vermeden sök.

Kablo zarar görmesi halinde mutlaka kabloyu yenile. Kablo hasarlı kullanılırsa araçta kısa devre neticesinde arızalanmalar ve yangınlar oluşabilir.

42- Sensörün direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

Sensörün kontrollerini temiz çalışma tezgâhında yap. Sensöre çeşitli kimyasallar bulaşırsa arızalanmalar oluşabilir.

43- Sensörün soketine gelen voltajı ölç.

44- Motor çalışmıyorsa darbe sensörünü kontrol et.

Vuruntu sensörünü acil durumda motoru durdurmak için kullanabilirsiniz.

45- Motor yağ basınç sensörünü uygun anahtar ile sök.

Sensörü sökmeden önce motor yağını boşalt. Motor yağı iş parçalarına bulaşmışsa temizle. Bu temizlik işlemi yapılmazsa kayganlaşan yüzeylerden dolayı yaralanmalar oluşabilir.

46- Sensörü dikkatlice yerinden al.

Motor yağına çıplak elle dokunma. Yağ buharını soluma. Bu tür kimyasallar ciltte tahrişe neden olabilir. Ayrıca yağ buharı solunum sistemine zarar verebilir.

47- Sensörün direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

48- Yağ seviye ve sıcaklık sensörünün yerini tespit ederek soketini sök.

49- Sensörü uygun anahtar takımı ile sök.

Yere dökülen yağları temiz bezler ile temizle. Yağlar temizlenmezse kayganlaşan zeminde düşme sonucu yaralanmalara neden olabilir.

50- Sensörün direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

51- Sensörü sökme sırasına uygun olarak tak.

Kullanılan el aletinin cıvataya uygun olmasına dikkat et. Eğer gereğinden büyük el aleti kullanırsan cıvatayı kesebilir ve yaralanmalara neden olabilirsin.

52- Krank mili konum sensörünün yerini tespit ederek soketini sök.

Lokma takımı cıvataya tam oturmazsa sökme işleminde elimiz yaralanabilir.

53- Sensörün direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

Krank mili konum sensörünün arızalanmasını engellemek için mıknatıs özelliği olan parçalardan uzak tut.

54- Sensörün soketine gelen voltajı ölç.

55- Sensör ile dişli çark arasındaki boşluğu sentil ile ölç. Boşluk değerine katalogdan bak.

Bu işlemi motor hareketsiz iken yap. Hareketli parçalar ciddi Şekilde yaralanmalara neden olabilir.

56- Kam mili konum sensörünün yerini tespit et. Sensörün soketini sök.

Bu tür sensörlerin sökümünde anahtarın yerinden çıkarak parçaya ve ele zararını engellemek için yıldız anahtar kullan.

57- Sensörün direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

Multimetre prob uçları sivri olduğundan elin zarar görmemesi için koruyucu eldiven kullan.

58- Sensörün soketine gelen voltajı ölç.

Multimetre voltaj ölçümü için doğru ayarlanmazsa cihaz ve araç arızalanabilir.

59- Vuruntu sensörünün yerini tespit ettikten sonra soketini sök. Uygun anahtar takımı ile sensörü yerinden al.

El aletini kullanırken elin yaralanmasını engellemek için anahtarı çekerek sökme işlemini yap.

60- Sensörün direncini ölçerek katalog değeri ile karşılaştır.

61- Sensörün soketine gelen voltajı ölç.

62- ECU‟nun motor üzerinde yerini tespit ederek bağlantılarını kontrol et.

Bu bağlantılar doğru yapılmazsa araç çalışmaz. ECU gibi hassas elektronik parçaların arızalanmasını engellemek için kimyasal sıvılardan uzak tut.

63- Arıza tespit cihazının motora bağlantısını yaparak kontağı açık konuma getir.

Kontak açık konumdayken aracın hareket etmemesi ve kazaya neden olamaması için vitesi boşa al ve el frenini çek.

64- Araç ruhsatına bakarak motor kodunu öğren ve arıza tespit cihazına ECU‟yu tanıt.

65- CAN-BUS hattı bağlantılarını kontrol et.

66- CAN-BUS hattının sigorta paneline girişini kontrol et.

Bağlantıları kontrol ederken kablolara zarar vermemeye dikkat et. Zarar görmüş kablo ve soket tespit edersen yenisi ile değiştir. Zarar görmüş kablo ve soketler kısa devre neticesinde araçta arızaya ve yangına neden olabilir.

Motor dersi youtube sayfamıza üye olmak için tıklayınız