Yağ Numunesi Alma İşlemi

Yağ numunesi almada en önemli husus, numuneye yabancı parçacık girişini önlemektir. Çünkü yağ analizi ppm (milyonda parçacık sayısı) düzeyinde yapılmaktadır. Dikkatli ve temiz koşullarda alınmayan yağ numunesinin analiz sonucu gerçek dışı ve yanıltıcı olacaktır.

SAE: Society of Automotive engineers
API: American Petroleum Institute
ISO: International Organization for Standardization
NLGI : National Lubricating Grease Institute
ASTM: American Society of Testing and Material

Örneğin tozlu ortamda, rüzgârlı ortamda, toprak ve kir bulaşmış numune alma kabı ve hortumu ile alınan yağ numunesi içinde fazladan raporlanan parçacıklar yanıltıcı sonuçlara ulaştıracaktır. Tecrübelerle, bu yan etkiler sonucu numune kabının birkaç dakika dahi açık kalması veya numune hortumunun değiştirilmeyip temizlenmemiş numune alma pompasının kullanılması sonucu yağ analizinde farklı sonuçlara ulaşıldığı görülmüştür.

Numune alırken dikkat edilecek hususlar:

1. Numune çalışma sıcaklığında olmalıdır veya makine stop edildikten sonra en fazla 30 dakika içinde numune alınmalıdır. Böylece alınan numune homojen yapıda olup sistemdeki yağın gerçek performansını gösterecektir.
2. Vakum pompası ile numune alınırken yağ seviyesinin orta noktasından alınacak şekilde ayarlanmalıdır. Hortumun ucu ya haznesinin dibine veya karterin dibine ulaşarak toplanmış birikimler çekilmemelidir. Aksi halde analiz sonucu bulunan parçacık miktarları yanıltıcı olacaktır.
3. Numune kabı temiz ve kuru olmalıdır.
4. Numune alma işlemi biter bitmez numune kabı kapağı hemen sıkıca kapanmalı ve kargo ile gönderim esnasında dökülmemesi için gereken önlemler alınmalıdır.
5. Numune kabı ağzına kadar değil ¾ ü kadar doldurulmalıdır.
6. Etiket bilgileri mutlaka tamamen doldurulmalıdır. (marka, model, çalışma saati, tarih v.b.)
7. Numuneler geciktirilmeden analiz için ilgili kuruluşa gönderilmelidir.

Vakum pompası ile numune alma yöntemi:

Numune alma valfı veya tapası olmayan sistemlerde kullanılmakta olan en popüler yöntemdir. Şanzıman, motor, aks, cer benzeri her birimden numune alınabilir.

Kullanılmamış ve temiz hortumun ucu 45^o açı ile kesilip vakum pompasının üstünden geçirilir. Kesilen uç temiz olmalıdır. Uçta kalabilecek yabancı parçacıklar, analiz sonucunda yanıltıcı olabilir.

Vakum pompasına bağlanan numune alma kabı temiz ve kullanılmamış olmalıdır. Hortum ucu numune kabı içine yaklaşık 4 cm kadar girmelidir.

Seviye kontrol çubuğu varsa, hortumun uzunluğu buna göre belirlenmelidir. Seviye çubuğu yoksa da hortum uzunluğu yağ haznesinin orta seviyesine gelecek şekilde ayarlanmalıdır.

Motor stop edilmiş ve makine durdurulmuş olmalıdır. Numune alınacak yağ, homojen olmasını sağlamak için çalışma sıcaklığında olmalıdır.

Hortumun ucu karterin veya yağ haznesinin orta nokta seviyesinde ve dibe değmeyecek şekilde ayarlanmalıdır.

Numune kabını ¾ kadar doldurunuz. Tamamen doldurulmamalıdır. 

Dolan numune kabı çıkarılıp hemen kapağı sıkıca kapatılmalıdır. Etiket bilgileri doldurulup kabın üzerine yapıştırılmalıdır.

Numune alındıktan sonra hortum çıkarılmalıdır. Ancak hortumu yukarı doğru çekerek çıkarma sonucu pompa kirlenebilir. Bunu önlemek için hortumu pompanın üst kısmından kesip aşağıdan çekerek
çıkarınız.

Numune alma kabı ve hortumu TEK KULLANIMLIKTIR.

Boşaltma tapası veya musluğundan numune alma:

Yağ değişimlerinde yağın performansını incelemek amacı ile tercih edilmelidir.

DİKKAT: Yağ sıcak olacağı için yanmamak için gerekli koruyucu önlemleri alınız.

Bu yöntemle numune alınırken teknisyen temizliğe çok dikkat etmelidir. Tapanın etrafı iyice silinerek, yıkanarak ve basınçlı hava ile iyice temizlenmelidir. Numune kabına girebilecek en ufak pislik, analiz
sonuçlarını gerçekdışı olarak değiştirir.

Makine yeni stop etmiş iken alınacak numune en sağlıklı sonucu verecektir.

Boşaltma esnasında, ilk ağızda veya en son akan yağdan numune alınmamalıdır. Akışın ortalarına doğru, yağ nispeten berrak iken numune kabı dikkatlice doldurulmalıdır.

Numune kabı hemen sıkıca kapatılarak etiketlenmelidir. Etiket bilgileri mutlaka doğru olarak doldurulmalıdır.

Tapanın altına konulan toplama kabından numune alınmaz!