Retarder Nedir?
Retarder ağır vasıtaları güvenli ve etkin bir şekilde yavaşlatan, yüksek verimli hidrolik sistem çalışan, sürtünmesiz, aşınmasız bir fren sistemidir.
Neden Retarder?
Çünkü;
Balatalı sistemlerin fren güçlerinin sınırları vardır. Balataların ateş topuna dönecek kadar ısınma noktasına ulaştığı anlar olur.
Günümüz ihtiyaçlarına uygun güçlü motorlar üretildi. Ancak bu gücü durduracak retarder dışında başka yeni bir fren sistemi geliştirilemedi.
Retarder, şaft ile birlikte dönen rotorun hızını keserek frenleme etkisi yapar. Rotor ve stator arasına basılan yağ, rotorun kinetik enerjisini stator vasıtasıyla ısı enerjisine dönüştürdüğünden bu frenleme sırasında herhangi bir aşınma olmaz.
Rotor ve stator arasına basılan yağın basıncı ve miktarıyla doğru orantılı artan kademeli frenleme gücü ile aracın karşılaştığı her durum için gerekli frenleme sağlanır.
Retarderli aracın balatalarının kullanımı azaldığı için frenler ısınmaz. Bu sayede balataların, kampanaların ve lastiklerin ömrü uzar.
Retarderli bir aracın sürücüsü her durumda durabileceğini bildiği için konforlu ve güvenli bir yolculuk yapar. Yolcular frenleme etkisini hissetmezler.
Aşağıdaki karşılaştırma RETARDER’ li bir aracın 600.000 Km de 33.000 DM kazanç sağladığını göstermektedir.
Özetlersek :
Retarderli bir araçta 600 bin kilometrede iki kez balata değiştirilirken, retardersiz araç da en az yirmi kez balata değiştirilecektir.
Retardersiz araç bu süre içinde 58 gün servis dışı kalırken, Retarderli aracın fren sistemi daha az bakım ve onarım gerektirdiği için yalnızca 9 gün servis dışı kalacaktır.
Retarder Nasıl Çalışır?
Hidrodinamik olarak çalışan Retarderlerin yapısı son derece basittir. İki özel açıya sahip döner kanatlı disk birbirlerinin karşısına yerleştirilmiştir. Rotor (kırmızı çark) ve Stator (mavi çark). Bunların arasında yer alan odacıkta ise yağ bulunur. Rotor aracın kardan miline bağlıdır. Stator ise Retarderin gövdesine sabitlenmiştir.
Kardan milinin hareketi ile dönmeye başlayan rotor odacıkta bulunan yağı harekete geçirir. Yağın hareketi Stator tarafından geciktirilir. Bu geciktirme işlemi de Rotorun dönüşünü yavaşlatır. Bu yavaşlatma sırasında doğan sürtünme ısısı aracın soğutma sistemi aracılığı ile dışarı atılır.
Retarder’in fiziksel randıman kapasitesi ancak soğutma sisteminin kapasitesi ile sınırlıdır. Profesyonel bir sürücünün soğutma sistemini, doğru vites seçimi sayesinde zorlamaması Retarder’in kapasitesini artırır.
Soğutma sisteminde aşırı ısınma, Retarder’in kumanda elektroniği ile otomatik olarak engellenerek kontrol altında tutulur. Aşırı ısınma durumunda retarder kendini devre dışı bırakır ve motoru korumaya alır.