Volan Nedir? Görevi ve Çeşitleri

Volan Nedir?

Görevi

Volan, düz şanzımanlı araçlarda, krank milinin arka ucuna cıvatalanmış ağır dökme demir bir tekerdir. Krank mili sadece yanma stroku esnasında pistondan dönme kuvveti alır. Atalet kaybı veya sürtünmeye bağlı olarak diğer motor stroklarında ise kuvvet kayıplarına uğrar.

Malzemesi

Volanlar, genellikle grafitli dökme demirden yapılır. Dış tarafına da volan dişlisi denilen çelik bir çember dişli geçirilmiştir.

Çalışması

Volan, krank milinin sürekli dönmesi için yanma stroku dışındaki motor çevriminde dönüş yönünde bir atalet kuvveti meydana getirir. Bu atalet pistonların ölü noktaları atlamalarına yardımcı olur. Volan, ayrıca motordaki güç dalgalanmalarını da yumuşatmaya yardımcı olur.

Volanın çevresindeki volan dişlisi, marş motorunun pinyon dişlisi tarafından marş anında tahrik edilerek motorun çalıştırılmasını sağlar. Otomatik şanzımanlı araçlarda volan yerine tork konvertör ve tahrik plakası vardır.

Çeşitleri

Daha önce de belirtildiği gibi, eski arabalarda, volan, ucunda bir dişli çarkın bastırıldığı bir dökme demir diskten yapılmıştır. Otomotiv endüstrisinin gelişmesi ve güç ünitelerinin güç özelliklerinin artması ile verimlilik açısından birbirinden farklı yeni volanlar geliştirilmiştir.

Tüm türlerden üçü ayırt edilir:

• Tek kütle;
• Çift kütleli;
• Hafif.

Tek Kütleli Volan

Çoğu içten yanmalı motor, volanların böyle bir modifikasyonu ile donatılmıştır. Temel olarak, bu tür parçalar dökme demir veya çelikten yapılmıştır. Krank mili şaftına bağlantı yerinde büyük bir delik vardır ve etrafındaki muhafazanın etrafına montaj cıvataları için montaj delikleri yapılır. Onların yardımı ile parça, ana yatağın yanındaki flanşa sıkıca sabitlenir.

Çift Kütleli Volan

Çift kütleli volan içerisindeki yaylı damper sistemi birincil atalet kütlesiyle ikincil atalet kütlesini ayırarak motorun ürettiği burulma titreşiminin şanzımana aktarılmasını engeller.

Çift kütleli volan ayrıca sensör diski olarak da işlev görür. Motor devrini belirlemek ve eksantrik millerinin 1 nolu silindirini ve Hall sensörünü tanır. Disk işaret noktası görevini gören geniş bir diş boşluğuna sahiptir. Bu boşluk çift kütleli volanın her tam dönüşünde şanzıman muhafazasına yerleştirilmiş motor devir sensörü tarafından algılanır.

Hafif Volan

Hafif volan, bir tür tek kütleli volandır. Bu ikisi arasındaki tek fark şekilleridir. Ağırlığı azaltmak için, volan diskinin ana yüzeyinden metalin bir kısmı çıkarılır.

Volanın daha düşük ağırlığı sayesinde motorun maksimum hızına ulaşması daha kolaydır. Bununla birlikte, böyle bir hıza çıkma, motor ve şanzımanda dengesizlikler ortaya çıkartabilir.

Normal koşullar altında, motoru biraz dengesizleştirdiği için bu tür volanlar kullanılmaz. Daha yüksek hızlarda bu çok fark edilmez, ancak düşük hızlarda ciddi sorunlar ve rahatsızlıklar ortaya çıkabilir.

Daha önceki yayınladığımız geniş anlatımlı motor volanı nedir konusunu da mutlaka inceleyiniz.

Youtube sayfamız için tıklayınız